Rozwojowa dysplazja stawu biodrowego (RDSB) to jedna z najczęstszych wad rozwojowych u noworodków i niemowląt, wpływająca na prawidłowe funkcjonowanie stawu biodrowego. Schorzenie wymaga wczesnego wykrycia i odpowiedniego leczenia, aby zapobiec długoterminowym problemom zdrowotnym. Podpowiadamy, czym jest dysplazja stawu biodrowego u dzieci, jak ją rozpoznać oraz jakie są dostępne metody leczenia.
Spis treści
Czym jest rozwojowa dysplazja stawu biodrowego?
Rozwojowa dysplazja stawu biodrowego to zaburzenie rozwoju stawu, które może obejmować jego niedojrzałość, niestabilność, a w cięższych przypadkach – przemieszczenie głowy kości udowej względem panewki. Problem może pojawić się jeszcze w życiu płodowym, ale bywa również wynikiem nieprawidłowej pielęgnacji noworodka po porodzie. Schorzenie częściej dotyka dziewczynek, zwłaszcza lewego biodra, i jest związane z czynnikami genetycznymi oraz okołoporodowymi, jak położenie miednicowe płodu czy małowodzie.
Objawy dysplazji stawu biodrowego u dzieci
Niekiedy trudno jest zauważyć wczesne symptomy rozwojowej dysplazji stawu biodrowego. Dlatego rodzice czy opiekunowie powinni być szczególnie wyczuleni na wszelkie nieprawidłowości w wyglądzie lub funkcjonowaniu kończyn dolnych. Dysplazja stawu biodrowego u dzieci objawia się przede wszystkim poprzez:
- trudności w odwodzeniu nóg na boki,
- asymetrię fałdów pośladkowych,
- różnicę w długości nóg,
- przeskakiwanie w stawie (objaw Ortolaniego lub Barlowa).
W starszym wieku objawy mogą obejmować utykanie, chód „na kaczkę” oraz ból biodra lub kolana. Warto podkreślić, że u wielu dzieci dysplazja przebiega bezobjawowo w pierwszych tygodniach życia, co utrudnia jej wczesne wykrycie.
Jak diagnozuje się dysplazję stawu biodrowego?
Podstawowym badaniem diagnostycznym rozwojowej dysplazji stawu biodrowego jest ultrasonografia (USG) stawów biodrowych, wykonywana zazwyczaj około 6. tygodnia życia dziecka. Metoda Grafa pozwala ocenić stopień zaawansowania dysplazji według klasyfikacji:
- Typ I: biodra prawidłowe
- Typ II: biodra niedojrzałe (fizjologiczne lub wymagające obserwacji)
- Typ III i IV: biodra podwichnięte lub zwichnięte
Oceny ruchomości stawu i wykrycia ewentualnych niestabilności może dokonać również w badaniu klinicznym pediatra lub ortopeda.
Leczenie rozwojowej dysplazji stawu biodrowego
Dobór metody leczenia dysplazji stawu biodrowego u dzieci zależy od nasilenia tego schorzenia. W przypadku bioder niedojrzałych (Typ IIA) – zalecana jest obserwacja, regularne kontrole i odpowiednia pielęgnacja dziecka.
Dysplazje umiarkowane (Typ IIB i IIC) wymagają już noszenia aparatu odwodzącego, takiego jak szelki Pavlika, które stabilizują staw i wspierają jego rozwój.
W cięższych przypadkach (Typ III i IV) konieczne jest unieruchomienia stawu za pomocą gipsów lub nawet interwencja chirurgiczna.
Czas leczenia rozwojowej dysplazji stawu biodrowego może wynosić od kilku tygodni do kilku miesięcy, a kluczowym elementem terapii jest rehabilitacja, stosowana w celu wzmocnienia mięśni oraz przywrócenia prawidłowej funkcji stawu.
Profilaktyka i znaczenie wczesnego rozpoznania
Regularne badania kontrolne bioder u noworodków, w szczególności tych z grupy ryzyka (np. dzieci z rodzinną historią dysplazji), są niezwykle istotne. Odpowiednie noszenie i pielęgnacja niemowlęcia, np. unikanie prostowania nóg podczas noszenia, także zmniejszają ryzyko pogłębiania się wady.
Dlaczego leczenie dysplazji stawu biodrowego jest tak ważne?
Dbanie o prawidłowy rozwój bioderek od pierwszych dni życia dziecka to klucz do jego zdrowej przyszłości. Nieleczona dysplazja stawu biodrowego u dzieci może prowadzić do poważnych konsekwencji w przyszłości, takich jak przewlekły ból, wczesne zwyrodnienia stawów biodrowych czy trudności w chodzeniu. Wczesne podjęcie działań diagnostycznych i terapeutycznych pozwala uniknąć tych problemów i zapewnić dziecku zdrowy rozwój.
Artykuł partnera